Het drinkwater voor Zuidelijk en Oostelijk Flevoland komt uit Zuidelijk Flevoland en de oostrand van Oostelijk Flevoland. Maar wist jij dat het drinkwater in de Noordoostpolder wordt geïmporteerd uit Overijssel? Het is heel vanzelfsprekend dat water gewoon bij ons uit de kraan komt, maar wat zit er allemaal in water?
Wat zit er in water?
Er is verschil tussen puur water en drinkwater dat uit de kraan komt. In puur water zitten twee waterstofatomen (H) en een zuurstofatoom (O). Samen vormt dit H2O. Dit is de chemische verbinding voor water.
In kraanwater zitten naast H2O ook natuurlijke mineralen en metalen, zoals koper, ijzer, natrium, kalium, chroom en magnesium. Ook zit in water een klein beetje kalk. Hoeveel er van welke stof precies in het water zit, verschilt per regio, omdat overal in Nederland het water op een andere manier wordt gereinigd.
Water dat weinig mineralen bevat, heeft vaak een ‘zachte’ smaak. Water dat veel sulfaat en magnesium bevat, is vaak meer bitter van smaak. Natrium en chloride geven het water een ziltige smaak. Water met veel calcium smaakt vaak hard. Naast mineralen en metalen bepaalt het type water ook een deel van de smaak. Is het kraanwater gemaakt van grondwater, oppervlaktewater of water uit de duinen? Ieder type water heeft een andere smaak. Hoewel water vaak niet echt een smaak heeft, kunnen de smaken toch heel erg verschillen!
Wel of geen fluoride in drinkwater
Kort na de Tweede Wereldoorlog bleek uit Amerikaanse experimenten dat fluoride in het drinkwater een beter gebit opleverde. Deze resultaten waaiden over naar Nederland. In 1953 werd in Tiel voor het eerst fluoride aan drinkwater toegevoegd. Eind jaren ‘60 kwam er een maatschappelijk debat op gang over drinkwaterfluoridering. In acht jaar tijd was het aantal Nederlanders met gezondheidsklachten zoals migraine, maag- en darmklachten en depressies namelijk met vijf procent gestegen. Er kwamen protesten en juridische procedures tegen de verplichte ‘massamedicatie’. Uit verschillende onderzoeken kwamen bovendien steeds meer de schadelijke effecten naar voren. Dankzij de betogen van Hans Moolenburgh werd het wetsvoorstel uit 1976 niet gehaald en wordt sindsdien geen fluor meer toegevoegd aan het Nederlandse kraanwater. Juridisch gezien is herinvoering onmogelijk.
In 1983 werd in de grondwet opgenomen dat ‘een ieder het recht heeft op onaantastbaarheid van zijn lichaam’.
Toch zitten er sporen van fluoride in ons drinkwater, maar slechts in kleine hoeveelheden. Fluoride zit van nature in de bodem en bereikt op deze manier het grondwater. Ook belanden chemische fluoride via bijvoorbeeld tandpasta in het afvoerputje en komen minstens 190 ton resten van medicijnen via urine en ontlasting in het riool terecht om zo in het oppervlaktewater terecht te komen. Dat grondwater en oppervlaktewater wordt weer gebruikt om drinkwater te maken.
Het Waterschap
Alhoewel het waterschap niet over ons drinkwater gaat, gaat ze wel degelijk over het (drink)water wat we doorspoelen, afvalwater dus. En over het water in tochten en vaarten. En toch is juist de kwaliteit van dát water ook van invloed op ons drinkwater. Hoe dat zit?
Het drinkwaterbedrijf haalt het drinkwater uit de grond. Hoe beter de waterkwaliteit in de Flevolandse wateren, hoe schoner het water in de grond, hoe minder het drinkwater gezuiverd hoeft te worden. En als we zuinig met ons (drink)water omgaan, hoeft er ook nog eens minder water opgepompt te worden. Genoeg reden om duurzaam met het water in Flevoland om te gaan, of dat nou uit de kraan of uit de sloot komt. Meer weten? Op Zuiderzeeland vind je uitgebreidere info wat het waterschap doet.
Het Drinkwaterbedrijf
Voordat drinkwater uit de kraan komt, heeft het al een heel traject afgelegd. Het water wordt diep onderin de grond opgepompt. En wat niet in het drinkwater thuishoort, wordt uit dat ruwe grondwater gefilterd. Grondwater is ooit als regenwater of vanuit rivieren de bodem ingesijpeld. Tijdens die reis heeft de bodem het water al voor een groot deel gezuiverd. De zand- en kleilagen in de bodem werken namelijk als natuurlijk filter.
Na de winning uit de grond wordt het water naar zuiveringsbedrijven getransporteerd. De extra zuiveringsstappen hier zijn nodig om natuurlijke stoffen als kalk, ijzer en mangaan en eventuele verontreinigingen uit het water te halen.
Het zuiveren van water gebeurt op elke productielocatie nét even anders. De zuiveringsstappen zijn namelijk afhankelijk van de samenstelling van het grondwater, die per bron enorm kan verschillen. Dat komt bijvoorbeeld door de bodemsoort waardoor het regenwater is gesijpeld of door invloeden van mensen, dieren en planten.Op de website van bijvoorbeeld Vitens vind je hierover uitgebreide informatie.
Waterfilters
Het drinkwater in Nederland behoort tot een van de beste ter wereld. Waterzuiveringsbedrijven zijn in staat om het water goed te zuiveren, zodat we het veilig kunnen gebruiken. Echter filteren ze niet alles eruit, waardoor het soms loont om hier zelf ook eens kritisch naar te kijken. Er zijn tegenwoordig steeds meer opties om drinkwater zelf te filteren, om zo de resten vuil die soms achterblijven tijdens het filterproces er alsnog uit te filteren. Op internet vind je verschillende waterfilters. Van de mini Sawyer tot grote modellen Aqualine voor op je aanrecht.
Leuk experiment
Zelf regenwater (of water uit een meertje) filteren tot drinkwater? In onderstaande korte filmpjes wordt eenvoudig uitgelegd hoe je zelf water kunt filteren in de natuur. Tip: leuk om met kinderen uit te proberen!
